MSSF 19 – Jednostki zależne bez odpowiedzialności publicznej: Ujawnienia

Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR) wydała kolejny standard w tym roku. W maju został opublikowany nowy standard MSSF 19 – Jednostki zależne bez odpowiedzialności publicznej: Ujawnienia („Standard”, „MSSF 19”). Przewidziano dość długie „vacatio legis” i standard będzie obowiązywał od 1 stycznia 2027 r.

Od dłuższego czasu jednostki przygotowujące sprawozdania finansowe wnioskowały do RMSR o uproszczenia w zakresie ujawnień dla wybranych podmiotów. Wynikało to z faktu, że spółki zależne napotykały problemy w przygotowaniu sprawozdań, w sytuacji kiedy jednostka dominująca sporządzała skonsolidowane sprawozdanie finansowe stosując pełne wymogi MSSF w zakresie prezentacji i wyceny. Identyfikowano dwa główne obszary – z jednej strony istnieją standardy dla małych i średnich przedsiębiorstw, które zawierają uproszczenia w zakresie prezentacji i wyceny niektórych transakcji, z drugiej strony są podmioty, które na przykład dla celów konsolidacji są zobligowane stosować pełne wymogi MSSF w zakresie prezentacji i wyceny, ale niekoniecznie muszą przygotowywać tak obszerne sprawozdania jednostkowe, jakie wynikają z zapisów MSSF.

Nowy standard adresuje powyższe potrzeby i ma na celu uproszczenie sprawozdań finansowych jednostek stosujących Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej, gdy są bardziej wykorzystywane w wewnętrznych celach Grupy i nie mają one większego znaczenia z punktu widzenia publicznego odbioru tych sprawozdań finansowych. W dalszej części artykułu omówiony został termin „bez odpowiedzialności publicznej”.

W Polsce istnieje wiele podmiotów sporządzających swoje statutowe sprawozdania finansowe według MSSF, których mogą dotyczyć uproszczenia wynikające z MSSF 19 w zakresie ujawnień. Powinno to uprościć proces sporządzania sprawozdań finansowych.

Przede wszystkim standard jest dobrowolny w stosowaniu. Zgodnie z MSSF 19.7. dotyczy on jednostek i jej jednostkowych lub skonsolidowanych sprawozdań finansowych, które spełniają następujące kryteria:

➡️ Jest jednostką zależną;
➡️ Jest jednostką bez odpowiedzialności publicznej; oraz
➡️ Jakaś jednostka dominująca (naj)wyższego szczebla publikuje skonsolidowane sprawozdania finansowe sporządzone przy zastosowaniu pełnych wymogów MSSF.

Dwa z powyższych kryteriów są względnie proste w interpretacji i zastosowaniu. Pozostaje kwestia braku odpowiedzialności publicznej.

Zgodnie z MSSF 19.11 odpowiedzialność publiczna występuje w przypadkach, gdy:

• jednostka wyemitowała instrumenty dłużne lub kapitałowe notowane na rynkach kapitałowych, albo jest w procesie emisji takich instrumentów (np. spółka notowana na GPW, Catalyst); lub
• posiada aktywa w charakterze powiernika dla zewnętrznych jednostek i jest to jedna z głównych działalności takiej jednostki (np. banki, jednostki płatnicze, fundusze inwestycyjne itp.)

Jeżeli jednostka jest jednostką dominującą średniego szczebla i spełnia kryteria zastosowania MSSF 19 to bez względu na to, czy stanowi grupę lub posiada grupę/spółki z odpowiedzialnością publiczną, to może stosować to zwolnienie w swoich jednostkowych sprawozdaniach (MSSF 19.9.-10.).

Standard może być stosowany wielokrotnie i wielokrotnie jednostka może zaprzestać jego stosowania (MSSF 19.13).

Bez względu na to, czy w poprzednim roku jednostka stosowała uproszczenia, czy nie, dane porównawcze muszą być zaprezentowane zgodne z bieżącym rokiem, chyba, że standard lub inne przepisy zwalniają z prezentowania danych porównawczych. Dotyczy to także informacji opisowych, jeżeli ich ponowne ujawnienie jest istotne dla zrozumienia sprawozdania finansowego. I odwrotnie, jeżeli w poprzednim roku jednostka korzystała z uproszczeń, a w bieżącym zrezygnowała lub przestała być uprawnioną do stosowania MSSF 19, dane porównawcze muszą być przygotowane według bieżących zasad (MSSF 19.14-15.).

W powyższym przypadku nie obowiązują zasady wynikające z MSR 8. Jeżeli jednostka zastosowała MSSF 19 to powstaje kwestia opisu w sprawozdaniu finansowym podstawy jego sporządzenia. Zgodnie z MSSF 19.20. należy zaznaczyć, że sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z MSSF, przy czym w zakresie ujawnień zastosowano uproszczenia wynikające z zastosowania MSSF 19.

W dalszej części MSSF 19 przedstawia wymagane ujawnienia do sprawozdania finansowego.

W przypadku gdy, jednostka zastosuje MSSF 8 (raportowanie segmentów), MSR 33 (zysk na akcję) w sprawozdaniu finansowym, do którego także zastosowano MSSF 19, to ujawnienia powinny być zastosowane.

Podsumowanie

Jak zaznaczono na wstępie standard wchodzi w życie od 1 stycznia 2027 roku. Może być on zastosowany wcześniej. Dla celów statutowych nie może być jednak wcześniej zastosowany niż po przyjęciu go do stosowania w Unii Europejskiej.

Standard przewiduje także specyficzne ujawnienia, jeżeli zostanie on zastosowany przed przyjęciem do stosowania MSSF 18 Prezentacja i ujawnienia sprawozdania finansowego. MSSF 19 niesie ze sobą możliwe uproszczenia, ale zanim się je zastosuje warto dokonać analizy plusów i minusów z wdrożenia tego standardu. Jako Nexia Pro Audit posiadamy również narzędzie w postaci listy kompletności ujawnień wymaganych przez MSSF 19. Jesteśmy gotowi do wsparcia w tym zakresie. Zapraszamy do kontaktu.